نگاهی به پل خشتی بلوردکان ( بَلاردکان ) شهرستان لنگرود

نمایی از چشمه کوچک ضلع جنوب شرقی پل خشتی بلور دکان
زمان عکس برداری: جمعه ۱۵ آذر ماه ۱۳۸۷ خورشیدی- عکاس: داوود خانی خلیفه محله

 پل خشتی بلوردکان در روستای بلوردکان ( بلاردکان ) از توابع دهستان لات ليل، بخش اتاقور شهرستان لنگرود و در 12 کيلومتري جنوب غربي شهر املش و ارتفاع 45 متري از سطح آب هاي آزاد جهان بر روي دو رودخانه سياهرود و زيل بره واقع شده است. آب سياهرود از مغرب و آب زيل بره از شمال غربي روستاي بلوردکان جاريست که در زير اين پل به هم مي پيوندد . اين پل بر سر يکي از مسيرهاي راه شاه عباسي که از املش به قزوين کشيده شده بود قرار گرفته، اين راه کاروان رو و پر رفت و آمد املش را به نقاطي همچون کهلستان ، لات ليل ،گرسک ، بلوردکان ، هلودشت ، ميان لنگه ، اسماعيل آباد و در نهايت قزوين متصل مي نمود.

اين راه در گذشته بسيار حايز اهميت بوده، بطوريکه در فاصله140 متري اين پل بقاياي کاروانسرايي مشاهده مي شود که ظاهراً به امر شاه عباس ساخته شده است و ابعاد هر ضلع آن تقريباً به 40 متر مي رسد .

اين پل دارای يک دهانه ي بزرگ و دو دهانه ي کوچک در طرفين بوده که در حال حاضر يک دهانه کوچک آن باقي مانده است . و بقيه آن تخريب شده است که طول آن 50 متر و عرض آن 5 متر بوده است . ( ستوده صفحه 341 ) لازم به يادآوري است که قدمت اين پل به دوره ي صفوي بر مي گردد .

ويژگی های ساختاری و کالبدی پل بلوردکان :

از اين پل در حال حاضر يک چشمه کوچک و قسمتي از سک پايه که آن نيز تخريب شده ، باقي مانده است . طاق اين پل داراي خيز که ارتفاع آن از نوک جناق تا کف، 20/4 متر و عرض آن 70/3 متر است . طول باقي مانده پل 15 متر و گذرگاه آن نيز 5 متر است و ارتفاع جانپناه آن يک متر و قطر آن 60 سانتي متر است .

دهانه طاق را ابتدا با آجر و گچ بنا، و بالاي آن را با سنگ ، گل و آهک پر کرده اند و براي چيدن ديوارهاي داخلي بعد از سه يا چهار رديف آجر ، يک رديف قلوه سنگ رودخانه اي چيده اند که اين امر شايد به دليل کمبود مصا لح و صرفه جويي در بکار بردن آجر بوده است . اما ديوارهاي بيروني را تماماً با آجر کار کرده اند . در قسمت غربي دهانه ي باقيمانده ، بقاياي پل به ابعاد 160× 80 با پهناي 870 سانتيمتر و ارتفاع يک متر و طول 60/3 متر مشاهده مي شود. پايه اين پل جهت استحکام بيشتر با قلوه سنگ هاي رودخانه ساخته شده است.

مصالح به کار رفته عبارتند از : قلوه سنگ در پايه ها ، آجر در ابعاد 5×20×20 سانتي متر و ملات ساروج .

با توجه به مصالح به کار رفته که تلفيقي از آجر و سنگ است ، زيبايي خاصي به بنا بخشيده .اين نوع معماري را مي توان مختص منطقه دانست . اين بنا به شماره 10 786در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.